Ekolojik Mücadelede Duruşum
Çok kısa bir özet sunacağım burada, sadece temel kavramlarıma değineceğim ve bu yüzden de olayın doğasından dolayı eksik kalacak. Ekolojik krizi nasıl açıkladığımı ve ekolojik mücadeleye yaklaşımımı görmek ve kavramak için xxx’deki çok daha ayrıntılı açıklamaları okumanız gerekiyor. Biraz uzunlar ama kesinlikle tavsiye ederim, eğer ekolojik mücadeleyle ilgileniyorsanız.
Sorunun Özü:
Mutsuzluktan Ekolojik Krize
Gelelim bu kısa ve eksik kalacak açıklamaya. Alışıldık tipik bir yaklaşım değil benimki. Üç temel kavrama dayanıyor: modern insanın mutsuzluğu, yapay habitatlar ve doğallık. Uzun yıllardan sonra vardığım sonuç şu: Modern insan mutsuz olduğu için tüketiyor ve sonunda bu tüketim o derece arttı ki, kendisine kaynak olarak gördüğü yerküremizin alışıldık işleyişini bozmaya başladığı gibi (iklim krizi) çeşitli vahim ve küresel ekolojik krizlerle karşı karşıya kaldık. Onu mutsuz ve huzursuz kılan, yani daha teorik bir dille stresli bir dünyada yaşamaya zorlayan da temellerini yaklaşık on bin yıl önce “Neolitik Devrim” sırasında ve pek de elimizde olmadan attığımız yapay habitatlarımız. Modern küresel dünyamız bu yapay habitatların son versiyonu.
Yapay Habitatlar
Yapay habitatı, insanlar yapmışsa da esasen yapılan bir habitat olarak değil de doğal olmayan, suni habitat, yani çok uzun bir evrimin sonucu olan doğal yapımıza karşıt ve zararlı bir habitat türü olarak tanımlıyorum. Bedensel doğal süreçlerimize uyumlu olmayan bu habitat türü bizim için son derece stresli bir dünyaya yol açıyor. Şiddeti, ilk belirdiği andan itibaren giderek artmış bir stres dünyası, Sanayi Devrimiyle birlikte başlayıp bugüne ulaşmış sürecin sonunda sadece iklim krizini değil, çeşitli ekolojik krizlere ek olarak, bir tür olarak insanın kendisini de bir ekolojik krize dönüştürdü.
Kapitalizm ve Tüketim Kültürü
Yapay habitat, zaman içinde ürettiği kapitalizm dediğimiz siyasi-ekonomik sistemle birlikte, insanın ve yerkürenin bu sistem için her anlamda sömürgeleştirilmesinin ana sebebi ve aracına dönüşmüştür. Modern insanın kendisi artık sistem için bir kaynak olmuştur. Kapitalizm, yapay habitatın sebep olduğu bu stresli yaşam halinden, yani kitlelerin mutsuzluğundan, yarattığı tüketim kültürünü kullanarak doğrudan yararlanmakta ve çok sağlıksız ve istikrarsız bir sistem olmasına rağmen varlığını bu şekilde sürdürmektedir.
Son yıllarda bu gidişat, yeni teknolojilerle birlikte öyle bir hal aldı ki, bugüne kadar kapitalizm tarafından çalışırken sömürülen modern insan, kendisine ayırması gereken boş zamanlarda da farkına varmadan çalıştırılıyor ve sömürülüyor. Hem insan hem de çevre artık tamamen bu yapay habitatlar ve onları sürdüren sistemin nesnelerine dönüştürüldüler. İnsan ve çevre, kısacası yerküre artık sadece bu alışveriş ve tüketim sisteminin sürmesi için varlar.
Çözüm: Doğallaştırıcı Ekokültürel Habitatlar
Çözüm, ekolojik krizlerimizi yaratan bu durumu ortadan kaldırmak, modern insanın bu stresli dünyadan kurtulmasını sağlamak ve bu dünyaya bağımlılığını sona erdirmek. Bunun için de modern insanı birkaç milyon yıl boyunca evrildiği doğallığına geri getirecek habitatlarla yeniden buluşturmak gerekiyor. Dikkat: Doğaya dönüş demiyorum, doğallığa, yerküresel süreçlere dönüş diyorum, bunları dikkate alan habitatlar diyorum. Bu da uzun vadede aslında kapitalist sistemi sürdürmeyi amaç edinmiş ve ağırlıklı olarak enerji ve tarımsal üretime dair sürdürülebilirlik çalışmalarıyla değil, doğrudan kapitalizmin tüketim kültürünü hedef alan bir mücadeleyle olabilir. Kayık1934 böyle bir anlayışın ve mücadelenin aracı olacak.
Evet, bu çok hap şeklinde bir açıklama oldu. Haliyle daha fazla açıklanması gereken kısımlar var. Özellikle kayık1934 projesi tam olarak ne sağlayacak böyle bir mücadelede. Bu kadar ufak bir girişim ne yapabilir? Biraz değindim bu konuya Proje ve Öyküsü konusunda. İşte bu ve benzeri sorular için sizi daha ayrıntılı bölüme davet ediyorum. Mesele düşünüldüğünden daha vahim ve dolayısıyla çok daha radikal olmak gerekiyor. Ama ilk önce zihniyette ve yaşam tarzında.
Bir ekolojik varoluş yaklaşımı olarak doğallık felsefem ve antroposenden çıkış teorim
Yazılar, ve Konuşmalar
Doğallık, ekokültür, ekoloji ve antroposen konularıyla ilgili paylaşımlarım
Doğallaşma etkinliklerimiz ve ekokültürel habitatlar
Doğallık ve Ekolojik Olmak:
Çeşitliliktir: Doğallık çeşitliliktir ve dolayısıyla bu çeşitliliğin yarattığı ilişkiselliği anlamak ve bu şekilde yaşamaktır.
Bedenselliktir: Doğallık ve dolayısıyla yaşamak bize, milyonlarca yıllık bir evrimin sonucu bedenimiz aracılığıyla gelir. Her şeyden önce bedensel bir eylemdir.
Özneciliktir: Canlı cansız ayrımı yapmadan yerkürenin diğer bileşenlerini sadece birer kaynak olarak görmemektir.
Paylaşımdır: Yerküresel varoluşun sadece bizim için olmadığını, diğerleriyle de paylaştığımızı, en az bizim kadar diğerlerinin de hakkı olduğunu anlamak, sorumlu ve sınırlı tüketmektir.
Uzlaşmadır: Doğaya hükmetmek, onu fethetmek değil, onunla ve içerdiği diğerleriyle uzlaşarak var olmaktır.
En az zarardır: Doğallıkta mükemmel uyum veya denge yoktur, o bir akıştır. Her şey birbiriyle çatışır, birbirinden alır ve dolayısıyla birbirine zarar verir. Mükemmel zararsızlık yoktur ama özellikle insanlar olarak en az zararı hedefleyebiliriz.
Neden Doğallık, Doğallığa Dönüş?
Mutlu olmak için: Yerküreyle aramızda doğallık üzerinden bir bağ var. Bu bağ üzerinden kendimizi beslediğimiz zaman olması gereken mutluluğu yakalıyoruz. Doğallıkla kaynaşmayan yaşam tarzları, özellikle modern yaşam bunu sağlayamıyor.
Yapay dünyamızın stresini, huzursuzluğunu yaşamamak için: Doğallık, aracısız ve içinde evrildiğimiz ortamda, yani yerkürede, kendimizle, kendi beden ve zihnimizle buluşmak demek. Doğallıktan yoksun kendi ürünümüz dünyamızda aksine daimi stres, yani huzursuzluk içinde yaşamak zorunda kalıyoruz. Yapaylığın huzursuzluğunu kaldırmak için teknolojimizi ve kendi yaptığımız dünyayı doğallığa uyarlamamız gerekiyor.
Etik yaşamak için: Yalnız değiliz, diğer canlı ve cansızların varoluş haklarını gasp etmeden, aksine gözeterek ve bu dünyaya en az zararı vererek yaşamalıyız.
Yereli ve dolayısıyla çeşitliliği korumak için: Doğallığın itici gücü ve güzelliği benzeşme ve mükemmellik değil, farklılaşma ve hata özgürlüğü. Biz bunun sonucuyuz. Bunu kaybetmemek için her yerin benzeşmeye ve herkesin aynı şeyi yaşamaya zorlandığı yaşam tarzlarını reddetmek gerekiyor.
Modern yaşamın sebep olduğu ekolojik krizi frenlemek için: Yerküremiz, yani içindeki canlılar ve dolayısıyla cansızlar büyük ölçüde bizim yapay dünyamızın işleyişinin tetiklediği ciddi bir ekolojik krizle karşı karşıya. Evimizi korumamız gerek.